...

...

The week after.... deel A van Roelie

We hebben het leven van alle dag hier in Hoskins weer opgepakt. Nadat alle indrukken en belevenissen van drie volle weken in een heel andere wereld weer zoetjes aan wegebden nam het schoolleven ons weer in beslag. Niet dat de doos met herinneringen al dichtgeplakt is en we nergens meer aan denken, nee, er rollen nog steeds herinneringen uit, en daar zullen jullie vast ook nog wel een impressie van krijgen.

Maandag was nog een rustdag voor mij, de andere bush-trippers (van onze trip) zijn naar Kimbe gegaan om even in de “geciviliseerde” wereld wat boodschapjes te doen en wat zaken te regelen. D.w.z. de familie die met ons mee was, ging met hun jongens genieten van het zwembadje in Liamo, Sinco heeft zich in Liamo vooral met zijn schoolzaken beziggehouden (voorbereiden van het keuzevak Non-Verbale-Communicatie). En Jan en Annette gingen een Lamogai meisje - Rosa - naar het ziekenhuis begeleiden.

Rosa is een leeftijdgenootje en vroeger vriendinnetje van Michelle. Ze heeft lepra aan haar voet, maar ze bleef ondanks medicijnkuren zo’n ontzettende pijn houden, dat ze haar voet wilde laten afzetten. Jan en Annette proberen haar al jaren te helpen. Onze terugkeer uit de Bush was een unieke gelegenheid om haar mee te nemen en in Kimbe door een arts beter te laten onderzoeken. Er was gelukkig ruimte in de heli en in het vliegtuigje en zo is ze meteen meegegaan.

.
Rosa - Michelles vriendin en leeftijdgenoot heeft lepra.
Ze mocht mee naar Kimbe voor behandeling.

Overigens was dat voor haar natuurlijk een geweldig nieuwe ervaring. Moet je je voorstellen: een meisje van 18 dat nog nooit een luchtfoto of filmpje of wat dan ook heeft gezien, nog nooit uit haar kleine dorpje is geweest, of in elk geval nooit verder dan een paar dorpjes verderop misschien, voor het eerst in een helikopter! Ze kon zo haar dorpje en het oerwoud van bovenaf bekijken! Ze genoot zichtbaar en vond het helemaal niet eng.

.
De helicoptervlucht was een onvergetelijke belevenis voor Rosa.
In de Moukstam wacht Rosa in haar mooiste jurk op het NTM-vliegtuigje naar Hoskins.

Het weekend was ze te gast bij Jan en Annette en zal haar ogen uit gekeken hebben. Zeker helemaal toen ze samen met Michelle de film “The Sound of Music” kon bekijken! En dan natuurlijk maandag naar Kimbe in de auto! Een echte stad, een ziekenhuis in Papua stijl. Na uren wachten kwam de betreffende arts aan, en heeft haar voet onderzocht. Gelukkig hoeft de voet niet afgezet te worden, de wond is gewoon nooit genezen door o.a. gebrek aan rust. Dus met nieuwe medicijnen en een goed advies is ze naar familie in Kimbe gebracht. Gelukkig had ze daar een nicht wonen en voor Papua’s is het meestal gewoon dat je onverwachts familie in je huisje opneemt.

Malango School weer gestart

Dinsdag heeft het schoolteam vergaderd, ik ben in de bieb aan de gang gegaan met het inchecken van teruggebrachte boeken.
Woensdag begon school. Al vroeg was Sinco paraat en het lieve leven begon. De kleuters hadden nog vrij, want de kleuterjuf die tijdens de kerstvakantie bij haar dochter en gezin in een stam op een van de kleine eilanden had doorgebracht was nog niet aangekomen. Dat was een teleurstelling voor onze Samuel, die stond te popelen om weer naar school te kunnen.

Rechts Samuel van de kleuterschool

Tijdens de vakantie moest er een gezin van onze basis voor korte tijd naar Amerika. Dat betekent dat ons enige meisje van de kleuterklas voorlopig niet aanwezig is. We zullen haar missen! Er zijn nu alleen nog de 3 jongens, die intussen alle drie de vijfjarige leeftijd hebben bereikt.
Toen ik donderdag kwam om kwart voor 10, stonden ze al weer te springen om naar buiten te mogen gaan. Tenminste, dat dacht ik. Op de een of andere manier hadden ze gedacht dat we naar de bieb zouden gaan, dat hadden we ook eens gedaan op een morgen dat het zo ontzettend heet was en ik het niet verantwoord vond om ze in de zon te laten spelen. Afijn, ik vond het allang best, in de bieb is de airco aan en verhaaltjes voorlezen vind ik ook heel leuk! En zo hebben we de draad weer opgepakt.

Contacten onderhouden

Ik beschouw het als een van mijn taken om de contacten met jullie te onderhouden, dus zo tussendoor ben ik bezig geweest met het reageren op de vele e-mails die we in onze mailbox vonden. Ook de zaterdag is daar goeddeels mee heen gegaan. En natuurlijk dit nieuwe dagboekonderdeel!
Sinco mag morgen de dienst leiden dus die heeft dat inmiddels voorbereid en natuurlijk moesten er wat administratieve dingen geregeld worden, en ga zo maar door.
De tuin heeft wat aandacht nodig, want alles groeit en bloeit maar door, en voor je het weet, zitten ook wij in een “oerwoud”.
Sinco zal nu verder gaan met het verhaal van de Lamogaistam.

Deel B van Sinco

In de Lamogaistam: Bevrijd van angst!... Hoe gaan we verder?

De afgelopen weken in de Lamogaistam waren zo hartverwarmend. De mensen putten zich uit om ons te verwennen en ons mee te nemen in hun cultuur en hun dagelijks doen en laten. We schreven vorige week al iets over de weduwendans. Een groep vrouwen die recentelijk hun man verloren zijn hadden zich traditioneel gekleed om de weduwendans uit te voeren. Anderen begeleiden op de Kundu en met gezang.

.
Dansende weduwen ...
en een gezellige groepsfoto van de weduwen met wat extra kinderen

Vroeger toen men nog geen Christen was werd de cultuur beheerst door angst voor de dood en voor de boze geesten. Nu merkte je aan alles dat de macht van de dood was gebroken. Men danste blij en vrij en men besloot de morgen met een geensceneerd bewenen van een dode. Dit was echt een getuigenis van hun geloof in Jezus Christus. de angst voor de dood was weg.... men weet zich het eigendom van Jezus Christus en men weet dat hun levens in handen van God - hun Schepper en Vader in de hemel - zijn.

Het (echt eenvoudige) huis dat Jan en Annette 23 jaar geleden bouwden
om in deze stam te gaan wonen en werken.

In de 3 weken dat we in de stam waren hebben Jan en Annette heel wat werk verzet.
Met het andere echtpaar dat mee was gegaan voor hun Bush-orientatie werden dagelijks de ervaringen besproken en tegen het licht van de ervaring van Jan en Annette gehouden: Hoe ga je om met allerlei uitingen en problemen in een stam?
Daarnaast het oppakken van achterstallig onderhoud aan het kerkje, het kliniekje dat ze hier hebben opgezet, onderhoud aan hun oude huis en generator, zieken bezoeken en medicijnen uitdelen en het gebruik goed uitleggen, etc.
Een aantal dagen werd besteed aan lesgeven aan de bijbelleraren over actuele zaken betreffende bijbels leiderschap en leiderschap in het algemeen. Daarnaast een uitgebreide les over de Galatenbrief in de bijbel omdat wetticisme zelfs hier een valkuil kan zijn.

.
Links: Jan helpt mensen met het tappen van water uit een tank. Je moet er
helaas zelf bij blijven anders laat men per ongeluk de tank leeglopen.
Rechts Jan in actie over leiderschap!

.
Er was niet veel tijd om alle lessen voor te bereiden. Gelukkig heeft Jan veel lessen
latent in zijn geheugen. De lessen maakten wel veel los bij de bijbelleraren,
waarover straks meer in dit verhaal!

Annette heeft, naast haar gewone hartelijke manier van contacten onderhouden met de mensen, een speciale bediening in het lees- en schrijfonderwijs. Ook hier besteedde zij een deel van haar tijd aan het bijwerken van leesboekjes en het begeleiden van het lees- en schrijfonderwijs.

.
Annette met haar taalhelpster bezig met het bijwerken van leesboekjes voor de stam.

Mijn trouwe metgezel in Lamogai - Anton - beheert ook de kerk "bibliotheek".
Het zou mooi zijn als we hen kunnen helpen en stimuleren met goede boeken.

Nu kom ik aan een belangrijk punt en ik hoop dat u/jij verder wilt lezen!

Hoe zal de toekomst van deze stam er uit zien? Ik weet het uiteraard niet... maar ik zie wel de honderden kinderen die hier rondlopen, en die feitelijk de toekomst van deze stam vertegenwoordigen. Worden zij onderwezen in lezen en schrijven, in bijbelse principes, in voeding en gezondheid en in zoveel andere zaken om je te ontplooien als mensen naar Gods hart?

.
Lees- en schrijfonderwijs aan Lamogai kinderen.

.
Links: De lees- en schrijf methode is helemaal klaar
maar moet in grotere aantallen gedrukt worden.
Rechts: Annette bespreekt de les na met de leraren.

Jan en Annette hebben de zaken zo klaargemaakt dat heel veel materiaal in principe beschikbaar is voor het onderwijs aan de kinderen in deze stam. De vonk moet alleen overslaan zodat de bijbelleraren en zij die in staat zijn lees en schrijfonderwijs te geven dat ook inderdaad gaan geven aan de hele generatie kinderen die hier leeft.

.
Het officiele regeringsschooltje staat vervallen en verlaten.
Er zijn geen materialen en er is geen officiele onderwijzer die hier wil lesgeven.

Hoe zullen zij leren lezen en schrijven
en hun eigen bijbel en andere boeken kunnen lezen?

En er is in deze periode zoiets als een vonk overgeslagen. Na de lessen van Jan en de toespraak van Annette over lees- en schrijfonderwijs en een dringend appel over de talenten die God ons geeft, bleven de bijbelleraren zitten en gingen bij zichzelf te rade wat er moest veranderen in hun levens en hun gehoorzaamheid aan God. Ik weet niet precies wat er is gebeurd, maar aan het eind wilden de bijbelleraren van alle dorpen met nieuw elan het lees- en schrijfonderwijs in hun dorpen ter hand nemen, met name ook aan de kinderen. Zij hebben allemaal heel bewust de benodigde materialen bij Jan en Annette aangevraagd. U kunt zich misschien voorstellen hoe opgetogen ik hierover was.

Annette bespreekt met de bijbelleraren (25-30) het lees- en schrijfonderwijs.

Maar nu komt het!

Wat kost het om zo'n lees- en schrijfprogarmma voor zo'n stam uit te voeren? Het materiaal is in principe klaar, maar... Het drukken van lessen en eenvoudige boekjes, het versturen, het opzetten in elk dorp van een waterdicht huisje/afdak met daarin een kist/boekenkast voor de materialen etc. kost meer geld dan ik heb of dan de mensen kunnen betalen.

Voor 10.000 euro kunnen 12 dorpen lees- en schrijfonderwijs krijgen.

Wie of welke kerk wil deze uitdaging aangaan en een gift geven / bijdrage leveren
om deze 10.000 euro op korte termijn bij elkaar te krijgen?

Laat het ons weten als je meer informatie nodig hebt. Bouw mee aan de toekomst van deze prachtige stam!
Giften kunnen belastingaftrekbaar worden overgemaakt naar bankrekening 55.65.42.819 t.n.v. St. NTM Nederland, onder vermelding van "Lamogai Literacy Project".
Wie wil hiervoor gaan? Reageer!

Lepra en TBC

Naast malaria zijn TBC en Lepra hier ernstige ziekten. Ik denk dat er nog meer ernstige ziekten zijn, die we nog niet goed onderkennen. Onverwacht sterven er soms mensen aan onbekende ziekten.
Het frustrerende is dat er bijna geen medicijnen beschikbaar zijn voor deze ziekten, ondanks pogingen die NTM onderneemt om ze te bestellen. Bestellingen worden vertraagd of komen niet aan.
Maar gelukkig was er wel iets en kon Jan de lepra en TBC patienten bezoeken en ze vast iets geven.

.

Jan geeft lepra patienten medicijnen en schoenen om hun voeten te beschermen.
Door de lepra voelen ze niets en krijgen wonden die van kwaad tot erger kunnen gaan.

..
Ook verder gelegen dorpen worden bezocht en geholpen met medicijnen en schoenen.
Niet alle leprapatienten zijn Christen, maar uiteraard helpt Jan waar mogelijk.
Ik vond het heel mooi om de toewijding en trouw te zien in dit werk van ziekte en wonden,
wat vaak onsmakelijk en moeilijk is.

De locale supermarkt...

Er zijn inmiddels echte winkeltjes in de stam... de moderne tijd. Ze verkopen rijst (1 soort), batterijen, een bepaald soort biscuits en makreel in tomatensaus en soms nog iets extra zoals in dit winkeltje kleding (links achter). Op het "bureau" de administratie, en wat ik heel mooi vond... een open bijbel om de winkel te runnen! Daar kunnen we in Nederland in veel gevallen nog wel wat van leren!

.
De supermarkt in ons Lamogai-dorp met rechts in de hoek de open bijbel. Alle spullen worden in pakken op het hoofd aangevoerd vanaf een weg op 4 uur loopafstand.

Tot slot .... Een erfenis, goden en muziek

Mijn trouwe metgezellen Anton en James namen me op een morgen mee naar een huisje waar men allerlei fossielen en stenen liet zien die men in de buurt vond en die voor hen een soms grote waarde hadden. Overblijfsel van een volk dat hier leefde voor deze Papua's.

.
Deze stenen met een gat erin zijn van een vorig volk. Het doel en gebruik zijn voor ons onduidelijk. Heeft iemand hier een goed idee over? De linkersteen was voor deze stam heel waardevol, de rechtersteen was veel gewoner.

.
Ook andere bewerkte stenen en fossiele tanden worden hier gevonden.

Ten slotte: James en wat jongens deden mysterieus... een speciale verrassing. Ze sneden uit hout een glad langwerpig voorwerp dat aan een liaan(tje) aan een zwiepende stok werd bevestigd. Als men dat rondzwaaide maakte het een typish "Woei" geluid. Ze vertelden dat zij zo'n stuk hout vroeger aanbaden als een god! Maar nu speelden ze er gelukkig mee voor de lol en om te laten zien dat ze bevrijd waren uit de macht van de boze geesten.

James en wat jongens snijden mysterieus stukken hout.

.
De mysterieuze stukken hout werden vroeger aanbeden als een god en zwiepend aan een stok maakten deze "goden" een mysterieus "Woei" geluid. Nu spelen zij met deze "goden" en laten zien dat ze nu verlost zijn van deze angsten voor gessten en goden.

.
Muziekinstrumenten van Bamboe.
Links een soort panfluit met verschillende lengtes bamboe.
Rechts een dun stuk bamboe in een dikkere fitting. Een soort dwarsfluit.
Door de hoogte te varieren, varieert de toonhoogte evenredig.

Een afsluitend concert met de "Woei" en de "dwarsfluiten".....

Maar volgens Anton (2e van links vooraan) was het allermooiste:
Gods lof zingen met een groepje gitaristen in dit dorp.

Tot volgende week!
Hartelijke groeten van Sinco en Roelie!

Naar begin